|
YÖRE |
Gerek kültürel gerek
coğrafi olarak aynı yargıları taşıyan,aynı sözlere gülen aynı
sözlere ağlayan bazen kesin olarak sınırları belirlenemeyen alan. |
| |
|
|
KOSTÜM |
Belirli bir yöreye ait, o yörenin kültürel öğelerini
gösteren ve o yöreyle tanımlanan,diğer yörelerden farkını gösteren
kıyafetler.Genelde başa giyilen,üste giyilen,ayağa giyilen şekilde
irdelenmektedir. |
| |
|
|
TAVIR |
Yöreleri birbirinden ayırt etmeyi sağlayan hareketsel
ve potansiyel bütünlük. |
| |
|
|
GELENEKSEL DAL |
Halkoyunları yarışmalarında figürün ve otantikliğin
ön plana çıktığı kategori. |
| |
|
|
SAHNELEMELİ DAL |
Halkoyunları yarışmalarında figürlerin yanında
görselliğin ve çizgilerin ön plana çıktığı kategori. |
| |
|
|
STİLİZE DAL |
Federasyonun sahnelemeli dal anlamında kullandığı ve
kavram fazlalığına neden olan gevurcadan gelme bir tanım.
|
| |
|
|
ARTİSTİK DAL |
Federasyon tarafından geleneksel dal anlamında
kullanılan terim.
|
| |
|
|
ORGANİZATÖR |
Halkoyunları yarışması düzenleyen kurum,kuruluş veya
kişiler.MEB,Kültür Bakanlığı,Halkoyunları Federasyonu,Vaksa,GSGM
Gençlik Merkezleri,Yurt-Kur gibi. |
| |
|
|
JÜRİ (HAKEM) |
Halkoyunları ekiplerinden puan kıran
kişiler.Ekiplerin yöre tavırlarına oyunun gerektirdiği estetiklerin
yapılıp yapılmadığını denetleyen kişiler. |
| |
|
|
ALAYLI |
Asıl mesleği yanında
Halkoyunlarına gönül vermiş,kendi kendini yetiştirmiş,hatta ekol
olmuş kişiler. |
| |
|
|
MEKTEPLİ |
İlgili okullarda
halkoyunları eğitimi almış ve genelde sadece halkoyunları ile
uğraşan kişiler. |
| |
|
|
KULİS |
Yarışmalarda esas sahne
dışında kalan ve oyuncuların sahneye girip çıkmasına olanak sağlayan
düzenek. |
| |
|
|
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI YARIŞMALARI |
Türkiye'nin en çok mazisi bulunan,en köklü,en
saygın,en çok katılımın sağlandığı halkoyunları yarışmaları.
|
| |
|
|
ZEYBEK |
Türkiye'nin Ege
Bölgesi'nde oynanan oyunların genel ismi.Zeybek bölgesi
İzmir,Aydın,Manisa,Muğla,Denizli,Uşak,Afyon,Kütahya,Balıkesir ve
Çanakkale yörelerinden oluşmaktadır. |
| |
|
|
İZMİR YÖRESİ |
Bergama'dan Menemen'e Kemalpaşa'dan Kiraz'a kadar bir
alanı kapsayan;bağrında ikiparmak,kostak ali,sürmene,ötme
bülbül,sebaye,kırmızı buğday,soğuk kuyu,gökçen efe,sinan ağa,zahide
molla,karyolamın demiri,harmandalı,gündoğdu gibi baba oyunları
barındıran;Türkiye'nin en gelişmiş halkoyunlarına ve sahne yapısına
sahip,kendi oyunlarını en güzel sunabilen,birçok farklı kostümü
bulunan Türkiye genelinde ekol olmuş,birçok başarılara imza atmış
yöredir kendisi. |
| |
|
|
FEDERASYON |
Türkiye Halkoyunları'nı temsil eden tek tüzel kişilik |
| |
|
| HALAY |
Toplu, düz dizi biçiminde ve oyuncuların birbirine tutunarak
oynadığı oyun türüdür.Doğu,güneydoğu ve Orta Anadolu’da davul zurna
eşliğinde oynanır.Bitlis, Bingöl, Diyarbakır, Elazığ, Malatya,
Kahramanmaraş,Gaziantep, Erzurum, Erzincan, Sivas, Mardin, Muş,
Yozgat,Çorum, Adana, Ankara, Siirt, Hatay, Tokat, Şanlıurfa... |
| |
|
| BAR |
Toplu olarak ve genellikle düz dizi ya
da yarım ay biçiminde, oyuncuların birbirlerine tutunarak
oynadıkları disiplinli grup oyunlarına bar denir.Genellikle Doğu ve
Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde icra edilen bir oyun türüdür. Erzurum,
Kars, Ağrı, Artvin, Gümüşhane, Bayburt, Erzincan... |
| |
|
| HORA |
Bu oyun Bar ve
Halaylar gibi el ele ya da kol kola tutuşularak disiplinli bir
biçimde ve dizi halinde oynanmaktadır.
Genellikle Trakya’da,
kısmen de Marmara’nın doğu ve güneyinde görülen bir oyun
türüdür.Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Çanakkale... |
| |
|
| KAŞIK |
Ellerinde ritim
aracı olarak tahta kaşıklar bulundururlar.Güney Anadolu’nun
Akdeniz’e uzanan kesimleri genellikle kaşıklı oyunlar bölgesi olarak
gösterilir.Eskişehir , Afyon, Kütahya, Bilecik, Kırşehir , Konya,
Mersin,Antalya, Bolu, Bursa... |
| |
|
| BENGİ |
Marmara Bölgesinin
güneyinde genellikle Balıkesir dolaylarında görülen bir oyun
türüdür.Balıkesir, Manisa, Bursa, Çanakkale... |
| |
|
| MENGİ |
Ege bölgesi ve
Akdeniz Bölgesinin bazı illerinde bu oyun türüne rastlamak
mümkündür. |
| |
|
| HORON |
Oyuncuların dizi
biçiminde birbirine tutunarak oynadığı oyunlardır. Doğa yapısının
sert ve dağlık oluşu, denizinin ve havasının kararsızlığı horon
oyunlarında göze çarpar Doğu Karadeniz kıyılarında kemençe veya
davul eşliğinde icra edilir Trabzon, Samsun, Artvin, Ordu, Rize. |
| |
|
| KARŞILAMA |
Karşılama iki kişinin karşılıklı durarak oynadıkları
bir oyun biçimidir. Çiftlerin karşılıklı olarak toplanmalarıyla bir
grup halinde de oynanmaktadır. Genellikle Trakya’da, kısmen de
Marmara’nın doğu ve güneyinde görülen bir oyun türüdür.Edirne,
Tekirdağ, Kırklareli, İzmit, Adapazarı, Çanakkale,Bursa, Bilecik.. |
| |
|
| TEKE ZORTLATMASI |
Bu tür de yine
Türkiye’nin batı ve güney bölgelerinde oynanır.Antalya, Isparta,
Alanya v.b |
| |
|
|
|
|
